Yini i-lycopene, yenzelwe ini nemithombo yokudla esemqoka
-Delile
I-Lycopene i-carotenoid pigment ebhekele umbala obomvu-orange wokunye ukudla, njengotamatisi, i-papaya, i-guava kanye ne-watermelon, isibonelo. Le nto inezakhi ze-antioxidant, evikela amaseli emiphumeleni yama-radicals amahhala, ngakho-ke, ingavimbela ukuthuthukiswa kwezinhlobo ezithile zomdlavuza, ikakhulukazi i-prostate, isifuba namanyikwe, isibonelo.
Ngaphezu kokuvimbela ukuqala komdlavuza, i-lycopene futhi ivimbela uketshezi kwe-cholesterol ye-LDL, kunciphisa ubungozi be-atherosclerosis futhi, ngenxa yalokho, kwezifo zenhliziyo nemithambo yegazi.
Iyini i-lycopene?
I-Lycopene yinto enamandla amakhulu okulwa ne-antioxidant, elinganisa inani lama-radicals wamahhala emzimbeni nokuvimbela ukucindezelwa kwe-oxidative. Ngaphezu kwalokho, i-lycopene ivikela amanye ama-molecule, afana ne-lipids, i-cholesterol ye-LDL, amaprotheni kanye ne-DNA ekulweni nezinqubo ezonakalisayo ezingenzeka ngenxa yenani elikhulu lama-radicals wamahhala ajikelezayo futhi aholele ekwakhekeni kwezifo ezingalapheki, njengomdlavuza, isifo sikashukela nenhliziyo izifo. Ngakho-ke, i-lycopene inezinzuzo eziningana zezempilo futhi isebenza ngezimo ezahlukahlukene, okuyizona eziyinhloko:
- Vimbela umdlavuza, kufaka phakathi isifuba, amaphaphu, amaqanda, izinso, isinye, amanyikwe kanye nomdlavuza wendlala yabesilisa, ngoba kuvimbela i-DNA yamaseli ukuthi ingashintshi ngenxa yokuba khona kwama-radicals amahhala, evimbela ukuba khona kwenguquko ebulalayo nokwanda kwamangqamuzana omdlavuza. Ucwaningo lwe-in vitro luthole ukuthi i-lycopene ikwazile ukwehlisa izinga lokukhula kwezicubu zesifuba ne-prostate. Ucwaningo lokuhlola olwenziwe kubantu lukhombise nokuthi ukusetshenziswa kwama-carotenoids, kufaka phakathi ama-lycopenes, kukwazile ukwehlisa ubungozi bokuba nomdlavuza wamaphaphu nowendlala yesibeletho kuze kufike kuma-50%;
- Vikela umzimba ezintweni ezinobuthi: kukhonjisiwe ocwaningweni lokuthi ukusetshenziswa okujwayelekile kanye nenani elifanele le-lycopene likwazile ukuvikela umzimba ekusetshenzisweni kwezibulala-zinambuzane kanye nokubulala ukhula, isibonelo;
- Nciphisa ubungozi besifo senhliziyo, njengoba ivimbela i-oxidation ye-LDL, ebhekene nokwakhiwa kwamapulangwe e-atherosclerosis, okungenye yezinto eziyingozi ekuthuthukiseni isifo senhliziyo. Ngaphezu kwalokho, i-lycopene iyakwazi ukukhulisa ukuhlushwa kwe-HDL, eyaziwa njenge-cholesterol enhle futhi ekhuthaza impilo yenhliziyo, ngakho-ke iyakwazi ukulawula amazinga we-cholesterol;
- Vikela umzimba emiphumeleni yemisebe ye-ultraviolet evela elangeni: kwenziwa isifundo lapho iqembu lokutadisha lihlukaniswe kabili, elilodwa eladla i-16 mg ye-lycopene, kanti elinye elidle i-placebo lavezwa yilanga. Ngemuva kwamasonto ayi-12, kwatholakala ukuthi iqembu ebelidle i-lycopene linezilonda zesikhumba ezingaphansi kakhulu kwalabo abasebenzisa i-placebo. Lesi senzo se-lycopene singasebenza kakhulu lapho ukusetshenziswa kwaso kuhlotshaniswa nokusetshenziswa kwe-beta-carotenes namavithamini E no-C;
- Vimbela ukuguga kwesikhumba, ngoba esinye sezici ezinomthelela ekugugeni yinani lama-radicals wamahhala ajikeleza emzimbeni, alawulwa futhi alwe yi-lycopene;
- Vimbela ukuthuthukiswa kwezifo zamehlo: kuye kwachazwa ezifundweni ukuthi i-lycopene isize ukuvimbela ukukhula kwezifo zamehlo, ezinjenge-cataract nokuwohloka kwe-macular, ukuvimbela ukungaboni nokuthuthukisa umbono.
Ngaphezu kwalokho, ezinye izifundo zikhombisile ukuthi i-lycopene nayo isize ukuvikela isifo i-Alzheimer's, ngoba inezakhi ze-antioxidant, evimbela ukuvela kokuquleka nokulahleka kwememori, ngokwesibonelo. I-Lycopene ibuye yehlise izinga lokufa kwamangqamuzana ethambo, okuvimbela ukukhula kwe-osteoporosis.
Ukudla okuyinhloko okunothe nge-lycopene
Ithebula elilandelayo libonisa okunye ukudla okunothe nge-lycopene futhi okungafakwa ekudleni kwansuku zonke:
Ukudla | Ubuningi ngo-100 g |
Utamatisi ongahluziwe | 2.7 mg |
Isoso Utamatisi Esizenzele | 21.8 mg |
Utamatisi omisiwe welanga | 45.9 mg |
Utamatisi okheniwe | 2.7 mg |
Guava | 5.2 mg |
ikhabe | 4.5 mg |
I-Papaya | 1.82 mg |
Isithelo segilebhisi | 1.1 mg |
Isaqathe | 5 mg |
Ngaphezu kokutholakala ekudleni, i-lycopene nayo ingasetshenziswa njengesengezo, kepha kubalulekile ukuthi ikhonjiswe ngongoti wezokudla futhi isetshenziswe ngokwesiqondiso sayo.