Izinkinga Zolimi

-Delile

• Izimpawu zezinkinga zolimi
• Izimbangela zezinkinga zolimi
• Izimbangela zomuzwa ovuthayo olimini
• Izimbangela zokushintsha kombala wolimi
• Izimbangela zokuguqulwa kokuthungwa kolimi
• Izimbangela zobuhlungu bolimi
• Izimbangela zokuvuvukala kolimi
• Zitholakala kanjani izinkinga zolimi?
• Ukunakekelwa kwasekhaya kwezinkinga zolimi
• Ikhambi lezilonda noma izilonda ngenxa yokulimala emlonyeni

Izinkinga zolimi

Izinkinga eziningi zingathinta ulimi lwakho, njenge:

• ubuhlungu
• izilonda
• ukuvuvukala
• izinguquko ekunambithekeni
• izinguquko kumbala
• izinguquko ekubunjweni

Lezi zinkinga kaningi azibi zimbi. Kodwa-ke, kwesinye isikhathi izimpawu zakho zingavela ngenxa yesimo esingaphansi esidinga ukwelashwa.

Ungavimbela izinkinga eziningi zolimi ngokwenza inhlanzeko yomlomo enhle. Uma usuvele uhlangabezana nezinkinga zolimi, ezinye izindlela ezilula zasekhaya zingasiza ekunciphiseni izimpawu zakho.

Izimpawu zezinkinga zolimi

Izimpawu ezingenzeka ongazithola zihlobene nolimi lwakho zifaka:

• ukulahlekelwa okuncane noma okuphelele kokunambitha noma izinguquko kwikhono lakho lokunambitha okumnandi, okunosawoti, okubabayo, noma okunoshukela
• ubunzima bokuhambisa ulimi lwakho
• ukuvuvukala kolimi
• ushintsho kumbala ojwayelekile wolimi lwakho noma amabala ezimhlophe amhlophe, abomvana ngokukhanyayo, amnyama, noma ansundu
• ubuhlungu kungaba lonke ulimi noma ezindaweni ezithile kuphela
• umuzwa ovuthayo kungaba lonke ulimi noma ezindaweni ezithile kuphela
• amabala amhlophe noma abomvu, okuvame ukuba buhlungu
• ukuvela kolimi okunoboya noma okunoboya

Izimbangela zezinkinga zolimi

Izimpawu ezithile obhekene nazo zizosiza udokotela wakho ukuthi abone imbangela yenkinga yakho yolimi.

Izimbangela zomuzwa ovuthayo olimini

Ukuzwa okuvuthayo ngolimi kungenzeka kwabesifazane abase-postmenopausal. Kungenzeka futhi ngenxa yokuchayeka ezintweni ezicasulayo, ezifana nentuthu kagwayi.

Izimbangela zokushintsha kombala wolimi

Umbala okhanyayo obomvana olimini uvame kakhulu ngenxa yokushoda kwensimbi, i-folic acid, noma uvithamini B-12. Ukusabela okweqile ku-gluten nakho kungadala lokhu.

Ulimi olumhlophe luvame ukubangelwa ukubhema, ukuphuza utshwala noma ukungabi nenhlanzeko ngomlomo. Imigqa emhlophe noma uhlevane kungaba ukuvuvukala okubizwa ngomlomo lichen planus. Abantu bacabanga ukuthi lokhu kwenzeka ngenxa yempendulo yomzimba engajwayelekile engavela esimeni esingaphansi, njenge-hepatitis C noma ukungezwani komzimba.

Izimbangela zokuguqulwa kokuthungwa kolimi

Uma ulimi lwakho lubonakala lunoboya noma lunoboya, kungenzeka ukuthi lubangelwa inkambo yama-antibiotic. Imisebe ekhanda noma entanyeni nayo ingaholela kulesi sibonakaliso. Kungakhula futhi uma udla kakhulu into ecasulayo, njengekhofi noma i-mouthwash, noma uma ubhema.

Izimbangela zobuhlungu bolimi

Ubuhlungu bolimi buvame ukwenzeka ngenxa yokulimala noma ukutheleleka. Uma uluma ulimi lwakho, ungahle ube nesilonda esingahlala izinsuku sibe buhlungu kakhulu. Ukutheleleka okuncane olimini akuvamile, futhi kungadala ubuhlungu nokucasuka. Ama-papillae avuthayo, noma ama-taste buds, amancane, amaqhubu abuhlungu avela ngemuva kokulimala kokulunywa noma ukucunulwa ukudla okushisayo.

Isifo se-canker singenye imbangela ejwayelekile yobuhlungu noma ngaphansi kolimi. Lesi yisilonda esincane, esimhlophe noma esiphuzi esingavela ngaphandle kwesizathu. Izilonda zecanker, ngokungafani nezilonda ezibandayo, azenzeki ngenxa yegciwane le-herpes. Ezinye zezimbangela ezingaba khona ukulimala komlomo, izithako ezihuqayo ezintweni zokuxubha noma zokugeza umlomo, ukungezwani komzimba nokudla noma ukushoda kokudla okunempilo. Ezimweni eziningi, imbangela yesilonda se-canker ayaziwa futhi ibizwa ngokuthi i-aphthous ulcer. Lezi zilonda zivame ukuphela ngaphandle kokwelashwa.

Ezinye, izizathu ezingavamile kakhulu zobuhlungu bolimi zifaka umdlavuza, i-anemia, i-herpes yomlomo, namazinyo okufakelwa noma ama-brace.

I-Neuralgia nayo ingaba umthombo wezinhlungu zolimi. Lobu ubuhlungu obukhulu kakhulu obenzeka ngokuhambisana nenzwa eyonakele. I-Neuralgia ivela ngaphandle kwesizathu esisobala, noma ingenzeka ngenxa ye:

• ukuguga
• i-multiple sclerosis
• isifo sikashukela
• izimila
• izifo

Izimbangela zokuvuvukala kolimi

Ulimi oluvuvukile lungaba uphawu lwesifo noma isimo sezokwelapha, njenge:

• I-Down syndrome
• umdlavuza wolimi
• Isifo se-Beckwith-Wiedemann
• igilo elisebenza ngokweqile
• i-leukemia
• strep umphimbo
• i-anemia

Lapho ulimi luvuvukala ngokuzuma okukhulu, isizathu esingahle sibe ukusabela okweqile. Lokhu kungaholela ekuphefumuleni kanzima. Ukuphefumula kanzima ngenxa yokuvuvukala kolimi kuyisimo esiphuthumayo sezokwelapha. Uma lokhu kwenzeka, kufanele uthole usizo lwezokwelapha ngokushesha.

Zitholakala kanjani izinkinga zolimi?

Kufanele wenze i-aphoyintimenti yokubona udokotela wakho ukuthola ukuxilongwa nokwelashwa uma inkinga yolimi lwakho inzima, ingachazeki, noma iqhubeka izinsuku ezimbalwa kungabikho zimpawu zokuthuthuka

Kufanele futhi ubone udokotela wakho uma une:

• izilonda ezinkulu kunangaphambili
• izilonda eziphindaphindayo noma ezivamile
• ubuhlungu obuvela njalo noma obuvamile
• inkinga ephikelelayo ehlala isikhathi esingaphezu kwamasonto amabili
• ubuhlungu bolimi obungathuthuki ngemithi yokwelashwa (OTC) noma izinyathelo zokuzinakekela
• Izinkinga zolimi ngomkhuhlane omkhulu
• ubunzima obukhulu bokudla noma ukuphuza

Ngesikhathi sokuqokwa kwakho, udokotela wakho uzohlola kahle ulimi lwakho futhi akubuze imibuzo eminingana ngolimi lwakho nezimpawu zakho. Bazofuna ukwazi:

• unesikhathi esingakanani unezimpawu
• ukuthi ikhono lakho lokunambitha selishintshile yini
• unobuhlungu obunjani
• uma kunzima ukuhambisa ulimi lwakho
• uma unezinye izinkinga emlonyeni wakho

Uma udokotela wakho engakwazi ukwenza ukuxilongwa ngokuya ngesivivinyo nezimpendulo zemibuzo yakho, bangahle ba-ode ezinye izivivinyo. Kungenzeka, udokotela wakho azofuna ukuthatha isampula yegazi ukuze avivinye noma akhiphe izifo ezahlukahlukene ezingadala izingqinamba zolimi lwakho. Uma usutholakele, udokotela wakho uzoncoma ukwelashwa kwenkinga yakho ethile.

Ukunakekelwa kwasekhaya kwezinkinga zolimi

Ungavimbela noma unciphise ezinye izinkinga zolimi ngokwenza inhlanzeko enhle yamazinyo. Ibhulashi ne-floss njalo, bese ubona udokotela wamazinyo wakho ukuze azihlole futhi azihlanze.

Ikhambi lezilonda noma izilonda ngenxa yokulimala emlonyeni

Uma unesifo se-canker noma isilonda esivela ngenxa yokulimala emlonyeni, kufanele wenze okulandelayo:

• Gwema ukudla okushisayo nokunongiwe.
• Zama ukuphuza iziphuzo ezibandayo kuphela bese udla ukudla okungamanyala kuphela, okuthambile kuze kuphole isilonda.
• Ungazama futhi ukwelashwa kobuhlungu bomlomo be-OTC.
• Ungageza umlomo wakho ngamanzi afudumele anosawoti noma inhlanganisela yamanzi afudumele nesoda yokubhaka.
• Ungasiqandisa isilonda.

Shayela udokotela wakho uma ungaboni lutho olungcono emasontweni amabili kuya kwamathathu alandelayo.