Ukopha Esikhunjeni

-Delile

• Yini ebangela ukopha esikhunjeni?
• Udokotela unquma kanjani imbangela yokopha esikhunjeni
• Ukwelashwa kokopha esikhunjeni
• Ukwelashwa kwasekhaya
• Umbono wokopha esikhunjeni

Sifaka imikhiqizo esicabanga ukuthi ilusizo kubafundi bethu. Uma uthenga ngezixhumanisi ezikuleli khasi, singathola ikhomishini encane. Nansi inqubo yethu.

Yini ukuphuma kwegazi esikhunjeni?

Lapho kuqhuma umthambo wegazi, kuphuma inani elincane legazi lisuka kulowo mkhumbi lingene emzimbeni. Leli gazi lingavela ngaphansi kwesikhumba. Imithambo yegazi ingaqhuma ngezizathu eziningi, kepha imvamisa yenzeka ngenxa yokulimala.

Ukopha esikhunjeni kungavela njengamachashazi amancane, abizwa ngokuthi i-petechiae, noma ngamachashazi amakhulu, abizwa ngokuthi i-purpura. Ezinye izimpawu zokuzalwa zingaphanjaniswa nokopha esikhunjeni. Imvamisa, uma ucindezela isikhumba sakho siyaphaphatheka, futhi uma usidedela, ubomvu noma umbala uyabuya. Lapho kuphuma ukopha esikhunjeni, isikhumba ngeke sigqame uma usicindezela.

Ukopha ngaphansi kwesikhumba kuvame ukuvela entweni encane, njengokulimala. Ukopha kungavela njengechashazi elincane elilingana nephini noma njengesiqeshana esikhulu njengesandla somuntu omdala. Ukopha esikhunjeni nakho kungaba uphawu lwesimo esibucayi sezempilo. Njalo bheka udokotela mayelana nokopha esikhunjeni okungahlobene nokulimala.

Thola i-internist eseduze nawe »

Yini ebangela ukopha esikhunjeni?

Izimbangela ezivamile zokopha esikhunjeni yilezi:

• ukulimala
• ukusabela okweqile
• ukutheleleka kwegazi
• ukuphazamiseka komzimba
• ukuzalwa
• imihuzuko
• imiphumela emibi yemithi
• imiphumela emibi ye-chemotherapy
• imiphumela emibi yemisebe
• inqubo ejwayelekile yokuguga

Ukutheleleka okuthile nezifo kungadala ukopha ngaphansi kwesikhumba, njenge:

• meningitis, ukuvuvukala kolwelwesi olumboze ubuchopho nomgogodla
• i-leukemia, umdlavuza wamaseli egazi
• i-strep throat, ukutheleleka kwamagciwane okubangela umphimbo obuhlungu
• sepsis, impendulo yokuvuvukala komzimba wonke ekuthelelekeni kwamagciwane

Uma uhlangabezana nanoma yiziphi kulezi zimpawu ezilandelayo funa usizo lwezokwelapha ngokushesha:

• ubuhlungu endaweni yokopha
• ukopha okuphawulekayo enxebeni elivulekile
• isigaxa sokugobhoza kwegazi esikhunjeni
• mnyama kwesikhumba esithintekile
• ukuvuvukala emaphethelweni
• izinsini ezophayo, ikhala, umchamo, noma indle

Udokotela unquma kanjani imbangela yokopha esikhunjeni

Uma uqala ukopha esikhunjeni ngaphandle kwesizathu esaziwayo noma lokho okungapheli, xhumana nodokotela wakho ngokushesha, noma ngabe amabala egazi awabuhlungu.

Ukopha esikhunjeni kubonakala kalula ngokuhlola okubonakalayo. Kodwa-ke, ukuthola imbangela, udokotela wakho uzodinga imininingwane ethe xaxa mayelana nokopha. Ngemuva kokubuyekeza umlando wakho wezokwelapha, udokotela wakho uzokubuza le mibuzo elandelayo:

• Uqale nini ukuqaphela ukopha?
• Unazo ezinye izimpawu?
• Zaqala nini lezi zimpawu?
• Ingabe udlala noma yimiphi imidlalo yokuxhumana noma usebenzisa imishini esindayo?
• Ingabe usanda kulimaza indawo ethintekile?
• Ingabe indawo yokopha ibuhlungu?
• Ingabe indawo iyaluma?
• Unomlando womndeni wezifo zokopha?

Udokotela wakho uzokubuza nokuthi ngabe unezimo ezithile zezokwelapha noma ngabe welashwa nganoma yini. Qiniseka ukuthi wazisa udokotela wakho uma ngabe uthatha noma iziphi izithako zemithi noma imithi. Izidakamizwa ezifana ne-aspirin, i-steroids, noma izinciphisi zegazi zingadala ukopha esikhunjeni. Ukuphendula le mibuzo ngokunembile ngangokunokwenzeka kuzonikeza udokotela wakho umkhondo wokuthi ukuphuma kwegazi ngaphansi kwesikhumba kungumphumela wecala lomuthi owuthathayo noma kubangelwe yisimo sezempilo esingaphansi.

Udokotela angakunika ukuhlolwa kwegazi noma umchamo ukubheka ukuthi kukhona yini ukutheleleka noma ezinye izimo zezokwelapha. Uma kunesidingo, udokotela uzophinda enze i-imaging scan noma i-ultrasound yendawo ukuthola ukuthi yikuphi ukuphuka noma ukulimala kwezicubu.

Ukwelashwa kokopha esikhunjeni

Ngokuya ngesizathu, kunezindlela eziningi zokwelashwa ezahlukahlukene ezitholakalayo zokopha esikhunjeni. Udokotela wakho uzonquma ukuthi iyiphi indlela yokwelashwa ekufanele kakhulu.

Uma unanoma yikuphi ukutheleleka noma izimo zezokwelapha, umuthi kadokotela unganikezwa. Lokhu kunganele ukunqanda ukopha. Kodwa-ke, uma imishanguzo ibangela ukopha, udokotela wakho angancoma ukushintsha imishanguzo noma ukuyeka ukusetshenziswa kwemithi yakho yamanje.

Xhumana nodokotela wakho ngokushesha uma uhlangabezana nokuphindaphinda kokopha esikhunjeni ngemuva kokwelashwa.

Ukwelashwa kwasekhaya

Uma ukopha esikhunjeni kubangelwe ukulimala, kunezindlela zokwelapha ekhaya ezingakusiza welaphe.

• phakamisa isitho esilimele, uma kungenzeka
• iqhwa indawo elimele imizuzu eyi-10 ngesikhathi
• sebenzisa i-acetaminophen noma ibuprofen ekudambiseni ubuhlungu

Yenza i-aphoyintimenti nodokotela wakho uma ukulimala kwakho kungakaqali ukuphola.

Umbono wokopha esikhunjeni

Ukopha esikhunjeni okubangelwe ukulimala okuncane kufanele kuphole ngaphandle kokwelashwa. Udokotela kufanele ahlole ukuphuma kwegazi esikhunjeni okungazange kubangelwe ukulimala. Lokhu kungaba uphawu lwesimo esibi.