Ukwelashwa kwe-Electroconvulsive
-Delile
- Kuyini ukwelashwa kwe-electroconvulsive?
- Umlando we-ECT
- Kungani i-ECT isetshenziswa?
- Ukuphazamiseka kwe-bipolar
- Ukucindezeleka okukhulu
- Ischizophrenia
- Izinhlobo ze-ECT
- Yini ongayilindela
- Iphumelela kangakanani i-ECT?
- Izinzuzo ze-ECT nezinye izindlela zokwelapha
- Imiphumela emibi ye-ECT
Kuyini ukwelashwa kwe-electroconvulsive?
I-Electroconvulsive therapy (ECT) iyindlela yokwelapha izifo ezithile zengqondo. Phakathi nalokhu kwelashwa, imisinga kagesi ithunyelwa ebuchosheni ukuze ibambe.
Inqubo ikhonjisiwe ukusiza abantu abanokucindezeleka kwemitholampilo. Isetshenziswa kakhulu ukwelapha abantu abangaphenduli emithini noma ekwelapheni ukukhuluma.
Umlando we-ECT
I-ECT inesikhathi esedlule esihlukahlukene. Lapho i-ECT yethulwa okokuqala ngawo-1930, yayaziwa ngokuthi "ukwelashwa nge-electroshock." Ekusetshenzisweni kwayo kokuqala, iziguli zazihlala zinamathambo aphukile nokulimala okuhlobene nakho ngesikhathi sokwelapha.
Iziphumuli zemisipha bezingatholakali ukulawula ukuqubuka kodlame okubangelwe yi-ECT. Ngenxa yalokhu, kubhekwa njengenye yezindlela zokwelapha eziphikisanayo ekwelashweni kwengqondo yanamuhla.
Ku-ECT yesimanje, imisinga kagesi ilawulwa ngokucophelela, ngendlela elawulwa kakhulu. Futhi, isiguli sinikezwa izidambisi zemisipha futhi sithanjisiwe ukunciphisa ubungozi bokulimala.
Namuhla, bobabili i-American Medical Association kanye neNational Institutes of Mental Health bakusekela ukusetshenziswa kwe-ECT.
Kungani i-ECT isetshenziswa?
I-ECT ivame ukusetshenziswa njengokwelashwa kwesinyathelo sokugcina kulezi zinkinga ezilandelayo:
Ukuphazamiseka kwe-bipolar
Isifo se-bipolar sibonakala ngezikhathi zamandla amakhulu ne-elation (mania) engahle ilandelwe noma ingalandelwa ukucindezeleka okukhulu.
Ukucindezeleka okukhulu
Lokhu ukuphazamiseka kwengqondo okuvamile. Abantu abanezinkinga ezinkulu zokucindezeleka bahlangabezana nemizwa ephansi ejwayelekile. Kungenzeka futhi ukuthi abasayithokozeli imisebenzi abake bayithola ijabulisa.
Ischizophrenia
Lesi sifo sengqondo siyimbangela:
- ukuphambana
- ukusangana
- ukukhohlisa
Izinhlobo ze-ECT
Kunezinhlobo ezimbili ezinkulu ze-ECT:
- unilateral
- amazwe amabili
Ku-ECT yamazwe amabili, ama-electrode abekwa ngapha nangapha kwekhanda lakho. Ukwelashwa kuthinta ubuchopho bakho bonke.
Ku-ECT eyodwa, i-electrode eyodwa ibekwa ngaphezulu kwekhanda lakho. Enye ibekwe ethempelini lakho langakwesokudla. Lokhu kwelashwa kuthinta kuphela uhlangothi olungakwesokudla lobuchopho bakho.
Ezinye izibhedlela zisebenzisa ama-pulse "ultra-brief" ngesikhathi se-ECT. Lawa angaphansi kwesigamu se-millisecond, uma kuqhathaniswa ne-pulse standard eyodwa-millisecond. Amapulse amafushane akholelwa ukuthi azosiza ukuvimbela ukulahleka kwememori.
Yini ongayilindela
Ukulungiselela i-ECT, kuzodingeka uyeke ukudla nokuphuza isikhathi esithile. Ungadinga futhi ukushintsha imithi ethile. Udokotela wakho uzokwazisa ukuthi uhlela kanjani.
Ngosuku lwenqubo, udokotela wakho uzokunika i-anesthesia ejwayelekile nemisipha yokuphumula. Le mithi izosiza ukuvimbela ukudlikizela okuhambisana nomsebenzi wokubamba. Uzolala ngaphambi kwenqubo bese ungakhumbuli ngemuva kwalokho.
Udokotela wakho uzobeka ama-electrode amabili ekhanda lakho. Amandla kagesi alawulwayo azodluliselwa phakathi kwama-electrode. Okwamanje kubangela ukuthathwa kobuchopho, okuwushintsho lwesikhashana emsebenzini kagesi wobuchopho. Izothatha imizuzwana ephakathi kuka-30 no-60.
Ngesikhathi senqubo, kuzobhekwa isigqi senhliziyo yakho nomfutho wegazi. Njengenqubo yokugula, uzoya ekhaya ngosuku olufanayo.
Iningi labantu liyazuza ku-ECT ngezikhathi ezimbalwa njengezikhathi eziyi-8 kuye kwezingu-12 ngaphezulu kwamaviki amathathu kuya kwayisithupha. Ezinye iziguli zidinga ukwelashwa kanye ngenyanga, noma ezinye zingadinga uhlelo olwehlukile lokulungisa.
Iphumelela kangakanani i-ECT?
Ngokusho kukaDkt Howard Weeks we-Treatment Resistant Mood Disorder Clinic e-UNI, i-ECT therapy inezinga lempumelelo elingamaphesenti angama-70 kuye kwangama-90 uma kukhulunywa ngeziguli ezingcono. Lokhu kuqhathaniswa nezinga lokuphumelela elingamaphesenti angama-50 kuye kwangama-60 kulabo abathatha imishanguzo.
Isizathu sokuthi i-ECT isebenze kangaka asikacaci. Abanye abacwaningi bakholelwa ukuthi kuyasiza ukulungisa ukungalingani ohlelweni lwesithunywa samakhemikhali sobuchopho. Enye inkolelo ukuthi ukuthathwa ngandlela-thile kusetha kabusha ubuchopho.
Izinzuzo ze-ECT nezinye izindlela zokwelapha
I-ECT isebenza kubantu abaningi lapho izidakamizwa noma ukwelashwa kwengqondo kungasebenzi. Kunemiphumela engejwayelekile kunemithi.
I-ECT isebenza ngokushesha ukukhulula izimpawu zengqondo. Ukudana komoya noma i-mania ingaxazululwa ngemuva kokwelapha okukodwa noma okubili kuphela.Imithi eminingi idinga amasonto ukuthi aqale ukusebenza. Ngakho-ke, i-ECT ingaba lusizo ikakhulukazi kulabo abalandelayo:
- ukuzibulala
- i-psychotic
- catatonic
Kodwa-ke, abanye abantu bangadinga i-ECT yesondlo, noma imishanguzo, ukugcina izinzuzo ze-ECT. Udokotela wakho uzodinga ukuqapha intuthuko yakho eduze ukuze anqume ukunakekelwa okungcono kakhulu kokulandelela kwakho.
I-ECT ingasetshenziswa ngokuphepha kubo bobabili abesifazane abakhulelwe nalabo abanezimo zenhliziyo.
Imiphumela emibi ye-ECT
Imiphumela emibi ehlotshaniswa ne-ECT ayivamile futhi imnene ngokuvamile. Zingafaka:
- ikhanda noma imisipha emahoreni alandelayo ukwelashwa
- ukudideka ngemuva nje kokwelashwa
- isicanucanu, imvamisa ngemuva nje kokwelashwa
- ukulahlekelwa inkumbulo yesikhashana noma yesikhathi eside
- ukushaya kwenhliziyo okungajwayelekile, okuwumphumela wecala ongajwayelekile
I-ECT ingaba yingozi, kepha ukufa kuyivelakancane ngokweqile. Cishe kufa nge-ECT. Lokhu kungaphansi kwezinga lokuzibulala lase-United States, elinganiselwa kwabangu-12 kubantu abayi-100,000.
Uma wena noma othandekayo ubhekene nemicabango yokuzibulala, shayela ku-911 noma ku-National Suicide Prevention Lifeline ku-1-800-273-8255 ngaso leso sikhathi.