Ukungahambisani nobuntu
Ukuphazanyiswa kobuntu obungahlali nabantu yisimo sengqondo lapho umuntu enephethini lesikhathi eside lokuxhaphaza, ukuxhaphaza, noma ukwephula amalungelo abanye ngaphandle kokuzisola. Lokhu kuziphatha kungadala izinkinga ebudlelwaneni noma emsebenzini futhi kuvame ukuba ubugebengu.
Imbangela yalesi sifo ayaziwa. Izakhi zofuzo zomuntu nezinye izinto, njengokuhlukunyezwa kwezingane, zingaba nomthelela ekuthuthukiseni lesi simo. Abantu abanomzali ongahambisani nomphakathi noma ophuza ngokweqile basengozini enkulu. Baningi kakhulu abantu besilisa abathintekayo. Isimo sivamile kubantu abasemajele.
Ukubeka imililo kanye nesihluku sezilwane ngesikhathi sobuntwana kuvame ukubonakala ekukhuleni kobuntu bokungahlali nabantu.
Abanye odokotela bakholelwa ukuthi ubuntu be-psychopathic (psychopathy) yisifo esifanayo. Abanye bakholelwa ukuthi ubuntu be-psychopathic bufana, kepha yisifo esibi kakhulu.
Umuntu onenkinga yokungalingani nabantu anga:
- Ukwazi ukwenza ngobuhlakani futhi uthandeke
- Yiba nekhono lokuthopha futhi ulawule imizwa yabanye abantu
- Phula umthetho kaninginingi
- Ungakunaki ukuphepha kwakho nabanye
- Unenkinga yokusebenzisa kabi izidakamizwa
- Amanga, ebe, futhi alwe kaningi
- Ungakhombisi icala noma ukuzisola
- Ngokuvamile thukuthela noma uzikhukhumeze
Ukuphazamiseka kobuntu okungahlali nabantu kutholakala ukuthi kususelwa ekuhlolweni kwengqondo. Umhlinzeki wezokunakekelwa kwempilo uzocubungula ukuthi izimpawu zomuntu zinde kangakanani futhi zimbi kangakanani. Ukuze kutholakale ukuthi unenkinga yobuntu engafuni ukuhlala nabantu, umuntu kumele abe nezinkinga ezingokomzwelo nezokuziphatha (disorder disorder) ebuntwaneni.
Ukuphazamiseka kobuntu okungafani nobuntu kungenye yezinkinga zobuntu ezinzima ukwelashwa. Abantu abanalesi simo ngokuvamile abazifuneli ukwelashwa bebodwa. Bangase baqale ukwelashwa lapho inkantolo idinga njalo.
Izindlela zokuziphatha, njengalezo ezivuza ukusebenza okufanele futhi ezinemiphumela emibi ngokuziphatha okungekho emthethweni, zingasebenza kwabanye abantu. Ukwelashwa kokukhuluma nakho kungasiza.
Abantu abanobuntu bokungahlali nabanye abanezinye izinkinga, ezinjengesimo semizwa noma ukuphazamiseka kokusebenzisa izidakamizwa, bavame ukuphathwa nakulezo zinkinga.
Izimpawu zivame ukwanda phakathi neminyaka yobusha esekupheleni kanye nama-20s okuqala. Kwesinye isikhathi bayathuthuka bebodwa ngesikhathi umuntu esevile eminyakeni engama-40.
Izinkinga zingafaka ukuboshwa, ukusetshenziswa kwezidakamizwa, ukusetshenziswa kotshwala, udlame nokuzibulala.
Bona umhlinzeki noma uchwepheshe wezempilo yengqondo uma wena noma umuntu omaziyo enezimpawu zokuphazamiseka kobuntu okungahambisani nomphakathi.
Ubuntu bezenhlalo; Inhlalo yabantu; Ukuphazamiseka kobuntu - ukungahambisani nomphakathi
I-American Psychiatric Association. Ukungahambisani nobuntu. Incwajana Yokuhlola Nezibalo Yezinkinga Zengqondo. Umhlaka 5. I-Arlington, VA: Ukushicilelwa Kwe-Psychiatric yaseMelika. 2013; 659-663.
UBlais MA, uSmallwood P, uGroves JE, uRivas-Vazquez RA, uHopwood CJ. Ukuphazamiseka kobuntu nobuntu. Ku: Stern TA, Fava M, Wilens TE, Rosenbaum JF, ama-eds. IMassachusetts General Hospital Comprehensive Clinical Psychiatry. Okwesibili. IPhiladelphia, PA: Elsevier; 2016: isahluko 39.