Amaqiniso angama-30 Ngomdlavuza Wamaphaphu

-Delile

• Amaqiniso ngomdlavuza wamaphaphu
• 1. Umdlavuza wamaphaphu wuhlobo lomdlavuza oluvame kakhulu emhlabeni jikelele.
• 2. E-United States, umdlavuza wamaphaphu wuhlobo lwesibili lomdlavuza oluvame kakhulu.
• 3. Ngo-2017, bekulinganiselwa ukuthi kunamacala angu-222,500 asanda kutholakala womdlavuza wamaphaphu e-United States.
• 4. Kodwa-ke, izinga lamacala amasha omdlavuza wamaphaphu lehle ngokwesilinganiso samaphesenti ama-2 ngonyaka eminyakeni eyishumi edlule.
• 5. Umdlavuza wamaphaphu wokuqala ungahle ungabangeli zimpawu.
• 6. Ukukhwehlela okungapheli uphawu oluvame kakhulu lomdlavuza wamaphaphu wokuqala.
• 7. Izimila ezingaphezulu kwamaphaphu zingathinta izinzwa zobuso, zidale izimpawu ezinjengejwabu leso eliwayo noma ukungajuluki kolunye uhlangothi lobuso bakho.
• 8. Ukubhema kuyimbangela ehamba phambili yomdlavuza wamaphaphu.
• 9. Uma uphakathi kweminyaka engama-55 nengama-80 ubudala, ubhema okungenani iminyaka engama-30, futhi uyabhema manje noma uyeke eminyakeni engaphansi kwengu-15 edlule, i-U.S. Preventive Services Task Force incoma ukuthi uhlolwe minyaka yonke umdlavuza wamaphaphu.
• 10. Noma ungabhemi, ukuvezwa intuthu kagwayi kungakhuphula ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu.
• 11. Ukuyeka ukubhema kwehlisa ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu, noma ngabe ubhemile isikhathi eside.
• 12. Imbangela yesibili ehamba phambili yomdlavuza wamaphaphu yi-radon, eyigesi eyenzeka ngokwemvelo.
• 13. Abesilisa base-Afrika nabamaMelika cishe bangamaphesenti angama-20 kunamadoda amhlophe ukuthola umdlavuza wamaphaphu.
• 14. Ingozi yomdlavuza wamaphaphu iyanda njengoba ukhula.
• 15. Ukuthola umdlavuza wamaphaphu, udokotela wakho uzosebenzisa i-X-ray noma i-CT scan ukuze abone ukuthi unesisindo yini emaphashini akho.
• 16. Odokotela bangenza izivivinyo zofuzo kuthumba lakho, elibatshela izindlela ezithile i-DNA esethunjini eshintshe ngayo, noma yashintsha ngayo.
• 17. Kunezindlela eziningi zokwelapha umdlavuza wamaphaphu.
• 18. Kunezinhlobo ezine zokuhlinzwa komdlavuza wamaphaphu.
• 19. I-Immunotherapy ingasetshenziswa ukwelapha umdlavuza wamaphaphu weseli ongeyona omncane.
• 20. Kunezinhlobo ezintathu zomdlavuza wamaphaphu: iseli elingelincane, iseli elincane, nezicubu zomdlavuza wamaphaphu.
• 21. Izicubu zomzimba ezibangwa ngamaphaphu zenza amaphesenti angaphansi kwama-5 amacala omdlavuza wamaphaphu.
• 22. Izigaba zomdlavuza zikutshela ukuthi umdlavuza ususabalale kangakanani.
• 23. Umdlavuza omncane wamaphaphu wamangqamuzana unezigaba ezimbili eziyinhloko.
• 24. Umdlavuza wamaphaphu udala ukufa komdlavuza ukwedlula noma yiluphi olunye uhlobo lomdlavuza, kwabesilisa nabesifazane.
• 25. Ubudala nobulili kungathinta amazinga okusinda.
• 26. Ukufa komdlavuza wamaphaphu e-United States kwehle cishe ngamaphesenti ama-2,5 unyaka nonyaka kusukela ngo-2005–2014.
• 27. Uma umdlavuza wamaphaphu utholakala ngaphambi kokuba usabalale ungaphezu kwamaphaphu, isilinganiso seminyaka emihlanu sokusinda singamaphesenti angama-55.
• 28. Uma umdlavuza ususabalele nakwezinye izingxenye zomzimba, izinga lokusinda leminyaka emihlanu lingamaphesenti amane.
• 29. Ucwaningo luthole ukuthi onyakeni wokuqala ngemuva kokuxilongwa, inani eliphelele lezindleko zokusetshenziswa komdlavuza wamaphaphu ekunakekelweni kwezempilo cishe liyi- $ 150,000.
• 30. Usuku Lomhlaba Lomdlavuza Wamaphaphu ungo-Agasti 1.
• Izinganekwane ngomdlavuza wamaphaphu
• 1. Awukwazi ukuthola umdlavuza wamaphaphu uma ungabhemi.
• 2. Uma usubhemile, awukwazi ukwehlisa ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu.
• 3. Umdlavuza wamaphaphu uhlale ubulala.
• 4. Ukuveza umdlavuza wamaphaphu emoyeni noma ukuwasika ngesikhathi sokuhlinzwa kuzowudalela ukuthi usabalale.
• 5. Abantu abadala kuphela abathola umdlavuza wamaphaphu.
• Ukuthatha

Ukubuka konke

Ukutshelwa ukuthi unengozi enkulu yomdlavuza wamaphaphu noma ukutholakala unawo kungakushiya unemibuzo eminingi. Kunolwazi oluningi - nolwazi olungelona iqiniso - laphaya, futhi kungaba nzima ukwenza umqondo wakho konke.

Ngezansi kunamaqiniso angama-30 nezinganekwane ezi-5 ngomdlavuza wamaphaphu: izimbangela zawo, amazinga okusinda, izimpawu, nokuningi. Amanye ala maqiniso kungaba yizinto ovele uzazi, kepha ezinye zingamangaza.

Amaqiniso ngomdlavuza wamaphaphu

1. Umdlavuza wamaphaphu wuhlobo lomdlavuza oluvame kakhulu emhlabeni jikelele.

Ngo-2015, kwakukhona emhlabeni wonke kusuka kumdlavuza wamaphaphu.

2. E-United States, umdlavuza wamaphaphu wuhlobo lwesibili lomdlavuza oluvame kakhulu.

Umdlavuza wendlala yesinye uvame kakhulu kwabesilisa, kanti umdlavuza webele uvame kakhulu kwabesifazane.

3. Ngo-2017, bekulinganiselwa ukuthi kunamacala angu-222,500 asanda kutholakala womdlavuza wamaphaphu e-United States.

4. Kodwa-ke, izinga lamacala amasha omdlavuza wamaphaphu lehle ngokwesilinganiso samaphesenti ama-2 ngonyaka eminyakeni eyishumi edlule.

5. Umdlavuza wamaphaphu wokuqala ungahle ungabangeli zimpawu.

Lokhu kusho ukuthi umdlavuza wamaphaphu uvame ukubanjwa kuphela ezigabeni zakamuva.

6. Ukukhwehlela okungapheli uphawu oluvame kakhulu lomdlavuza wamaphaphu wokuqala.

Lokhu kukhwehlela mhlawumbe kuzoba kubi ngokuhamba kwesikhathi.

7. Izimila ezingaphezulu kwamaphaphu zingathinta izinzwa zobuso, zidale izimpawu ezinjengejwabu leso eliwayo noma ukungajuluki kolunye uhlangothi lobuso bakho.

Leli qembu lezimpawu libizwa nge-Horner's syndrome.

8. Ukubhema kuyimbangela ehamba phambili yomdlavuza wamaphaphu.

Cishe amaphesenti angama-80 okufa komdlavuza wamaphaphu kubangelwa ukubhema.

9. Uma uphakathi kweminyaka engama-55 nengama-80 ubudala, ubhema okungenani iminyaka engama-30, futhi uyabhema manje noma uyeke eminyakeni engaphansi kwengu-15 edlule, i-U.S. Preventive Services Task Force incoma ukuthi uhlolwe minyaka yonke umdlavuza wamaphaphu.

Uhlobo oluyinhloko lokuhlola olusetshenzisiwe yi-CT scan yedosi ephansi.

10. Noma ungabhemi, ukuvezwa intuthu kagwayi kungakhuphula ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu.

Intuthu kagwayi ibangela ukufa kwabantu ababalelwa ku-7,000 ngonyaka ngomdlavuza wamaphaphu.

11. Ukuyeka ukubhema kwehlisa ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu, noma ngabe ubhemile isikhathi eside.

12. Imbangela yesibili ehamba phambili yomdlavuza wamaphaphu yi-radon, eyigesi eyenzeka ngokwemvelo.

Ukuyiphefumula kuveza amaphaphu akho kumanani amancane emisebe. I-Radon ingakha ekhaya lakho, ngakho-ke ukuhlolwa kwe-radon kubalulekile.

13. Abesilisa base-Afrika nabamaMelika cishe bangamaphesenti angama-20 kunamadoda amhlophe ukuthola umdlavuza wamaphaphu.

Kodwa-ke, izinga labesifazane base-Afrika nabamaMelika liphansi ngamaphesenti ayishumi kunabesifazane abamhlophe.

14. Ingozi yomdlavuza wamaphaphu iyanda njengoba ukhula.

Amacala amaningi atholakala kubantu abaneminyaka engaphezu kwengama-60 ubudala.

15. Ukuthola umdlavuza wamaphaphu, udokotela wakho uzosebenzisa i-X-ray noma i-CT scan ukuze abone ukuthi unesisindo yini emaphashini akho.

Uma wenza kanjalo, mhlawumbe bazokwenza i-biopsy ukubona ukuthi isisindo sinomdlavuza yini.

16. Odokotela bangenza izivivinyo zofuzo kuthumba lakho, elibatshela izindlela ezithile i-DNA esethunjini eshintshe ngayo, noma yashintsha ngayo.

Lokhu kungasiza ukuthola ukwelashwa okubhekiswe kakhulu.

17. Kunezindlela eziningi zokwelapha umdlavuza wamaphaphu.

Lokhu kufaka phakathi ukwelashwa ngamakhemikhali, ukuhlinzwa, ukwelashwa ngemisebe, imisebe ye-radiosurgery, kanye nokwelashwa kwezidakamizwa okuhlosiwe.

18. Kunezinhlobo ezine zokuhlinzwa komdlavuza wamaphaphu.

Kwezinye izimo, kususwa isimila kuphela nengxenye encane yezicubu ezisizungezile. Kwamanye, kususwa elilodwa lama-lobes amahlanu amaphaphu. Uma isimila sisondele maphakathi nesifuba, ungadinga ukuthi kususwe iphaphu lonke.

19. I-Immunotherapy ingasetshenziswa ukwelapha umdlavuza wamaphaphu weseli ongeyona omncane.

I-Immunotherapy luhlobo lwezokwelapha oluvimba amangqamuzana omdlavuza ekucimeni ingxenye yesistimu yomzimba ebizwa ngokuthi ama-T cell. Lapho ama-T cell ehlala ekhona, abona ukuthi amangqamuzana omdlavuza “awangaphandle” emzimbeni wakho bese ewahlasela. I-Immunotherapy yezinye izinhlobo zomdlavuza wamaphaphu njengamanje iyahlolwa ezivivinyweni zokwelashwa.

20. Kunezinhlobo ezintathu zomdlavuza wamaphaphu: iseli elingelincane, iseli elincane, nezicubu zomdlavuza wamaphaphu.

Iseli elingelona elincane uhlobo oluvame kakhulu, olubala cishe amaphesenti angama-85 womdlavuza wamaphaphu.

21. Izicubu zomzimba ezibangwa ngamaphaphu zenza amaphesenti angaphansi kwama-5 amacala omdlavuza wamaphaphu.

22. Izigaba zomdlavuza zikutshela ukuthi umdlavuza ususabalale kangakanani.

Umdlavuza wamangqamuzana ongewona omncane unezigaba ezine. Esigabeni sokuqala, umdlavuza usemaphashini kuphela. Esigabeni sesine, umdlavuza ususabalele kuwo womabili amaphaphu, uketshezi oluzungeze amaphaphu, noma kwezinye izitho.

23. Umdlavuza omncane wamaphaphu wamangqamuzana unezigaba ezimbili eziyinhloko.

Owokuqala ulinganiselwe, lapho umdlavuza usephashini elilodwa kuphela. Kungenzeka futhi ukuthi kunamanye ama-lymph node aseduze. Owesibili ubanzi, lapho umdlavuza usabalalele kwamanye amaphaphu, uketshezi oluzungeze amaphaphu, futhi ngokunokwenzeka nakwezinye izitho.

24. Umdlavuza wamaphaphu udala ukufa komdlavuza ukwedlula noma yiluphi olunye uhlobo lomdlavuza, kwabesilisa nabesifazane.

Kubangela ukufa kwabantu abaningi ngonyaka ukwedlula umdlavuza wamakholoni, webele nowe-prostate kuhlangene.

25. Ubudala nobulili kungathinta amazinga okusinda.

Ngokuvamile, abantu abasha nabesifazane banamazinga angcono okusinda.

26. Ukufa komdlavuza wamaphaphu e-United States kwehle cishe ngamaphesenti ama-2,5 unyaka nonyaka kusukela ngo-2005–2014.

27. Uma umdlavuza wamaphaphu utholakala ngaphambi kokuba usabalale ungaphezu kwamaphaphu, isilinganiso seminyaka emihlanu sokusinda singamaphesenti angama-55.

28. Uma umdlavuza ususabalele nakwezinye izingxenye zomzimba, izinga lokusinda leminyaka emihlanu lingamaphesenti amane.

29. Ucwaningo luthole ukuthi onyakeni wokuqala ngemuva kokuxilongwa, inani eliphelele lezindleko zokusetshenziswa komdlavuza wamaphaphu ekunakekelweni kwezempilo cishe liyi- $ 150,000.

Okuningi kwalokhu akukhokhelwa yiziguli uqobo.

30. Usuku Lomhlaba Lomdlavuza Wamaphaphu ungo-Agasti 1.

Izinganekwane ngomdlavuza wamaphaphu

1. Awukwazi ukuthola umdlavuza wamaphaphu uma ungabhemi.

Ukubhema kubangela izimo eziningi zomdlavuza wamaphaphu. Kodwa-ke, ukuvezwa kwi-radon, i-asbestos, amanye amakhemikhali ayingozi, nokungcola komoya kanye nentuthu kagwayi nakho kungadala umdlavuza wamaphaphu. Umlando womndeni womdlavuza wamaphaphu nawo ungakhuphula ubungozi bakho. Kwezinye izimo zomdlavuza wamaphaphu, azikho izinto eziyingozi ezaziwayo.

2. Uma usubhemile, awukwazi ukwehlisa ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu.

Noma ngabe ubheme isikhathi eside, ukuyeka ukubhema kunganciphisa ingozi yokuba nomdlavuza wamaphaphu. Amaphaphu akho angaba nomonakalo onomphela, kodwa ukuyeka ukuwagcina kungawalimaza kakhulu.

Noma ngabe usuvele utholakale unomdlavuza wamaphaphu, ukuyeka ukubhema kungakusiza uphendule kangcono ekwelashweni. Futhi, ukuyeka ukubhema kuhle empilweni yakho ngezindlela eziningi. Kepha uma ubhema isikhathi eside, kufanele uhlolwe, noma ngabe uyeka.

3. Umdlavuza wamaphaphu uhlale ubulala.

Ngoba umdlavuza wamaphaphu uvame ukutholakala ngezigaba zakamuva, ngemuva kokuba ususabalalisile, unezinga eliphansi lokusinda leminyaka emihlanu. Kodwa umdlavuza usaqala awulapheki, uyelapheka ngisho. Futhi uma umdlavuza wakho ungelapheki, ukwelashwa kungasiza ukwandisa impilo yakho futhi kunciphise izimpawu zakho.

Uma unezici ezinobungozi, khuluma nodokotela wakho mayelana nokuhlolwa. Lokhu kungasiza ukubamba umdlavuza wamaphaphu ngaphambi kwesikhathi. Kufanele futhi ubone udokotela wakho uma unesifo sokukhwehlela esingeke siphume futhi sibe sibi ngokuhamba kwesikhathi.

4. Ukuveza umdlavuza wamaphaphu emoyeni noma ukuwasika ngesikhathi sokuhlinzwa kuzowudalela ukuthi usabalale.

Umdlavuza wamaphaphu uvame ukusakazekela kwezinye izingxenye zamaphaphu, ama-lymph node eduze kwephaphu, nakwezinye izitho. Kodwa-ke, ukuhlinzwa akubangeli noma yiluphi uhlobo lomdlavuza ukuthi lusabalale. Esikhundleni salokho, umdlavuza usakazeka ngoba amangqamuzana ezikhumba akhula futhi ande ngaphandle kokumiswa ngumzimba.

Ukuhlinzwa empeleni kungaphulukisa umdlavuza wamaphaphu kusaqala, lapho kutholakala emaphashini noma inani elincane lama-lymph node aseduze.

5. Abantu abadala kuphela abathola umdlavuza wamaphaphu.

Umdlavuza wamaphaphu uvame kakhulu kubantu abaneminyaka engaphezu kwengama-60 ubudala. Kodwa-ke, lokho akusho ukuthi abantu abangaphansi kweminyaka engama-60 abakutholi. Uma njengamanje uneminyaka engama-30 ubudala, isibonelo, kufanele uthole umdlavuza wamaphaphu eminyakeni engama-20 ezayo.

Ukuthatha

Uma uthola ukuthi unomdlavuza wamaphaphu, kuningi okufanele ufunde futhi unezinqumo eziningi ongazenza ngokunakekelwa kwakho. Sebenza nodokotela wakho ukuthola ukuthi yini ekulungele. Zizokusiza uthole indlela yokwelashwa engcono kakhulu futhi zingaphendula noma imiphi eminye imibuzo ongaba nayo. Futhi uma ubhema kakhulu noma unezinye izinto ezinobungozi zomdlavuza wamaphaphu, khuluma nodokotela wakho mayelana nokuhlolwa kanye nezinye izindlela zokuvimbela, kufaka phakathi ukuyeka ukubhema.