Kuvuvukele Iqakala Nomlenze

-Delile

• Izithombe zeqakala nezinyawo ezivuvukele
• Yini ebangela iqakala noma umlenze ovuvukele?
• I-Edema
• Kungani ukuvuvukala kwamaqakala nemilenze kwenzeka ngesikhathi sokukhulelwa?
• Ukuvimbela ukuvuvukala ngesikhathi sokukhulelwa
  
• Kufanele ngilufune nini usizo lwezokwelapha?
• Uphathwa kanjani iqakala noma umlenze ovuvukele?
• Ukunakekelwa kwasekhaya
• Ukwelashwa
• Yiziphi izinkinga ezingaba khona?
• Ngingavimbela kanjani iqakala noma umlenze ovuvukele?
• Ukuphathwa kwesimo sezokwelapha
• Vivinya umzimba
• Amasokisi wokucindezela
• Ukudla
• Ukuphakama komlenze

Ukubuka konke

Amaqakala nemilenze yizindawo ezivamile zokuvuvukala ngenxa yethonya lamandla adonsela phansi kuketshezi emzimbeni womuntu. Kodwa-ke, ukugcinwa koketshezi kusuka kumandla adonsela phansi akuyona ukuphela kwembangela yokuvuvukala kweqakala noma umlenze. Ukulimala nokuvuvukala okulandelayo kungadala nokugcina uketshezi nokuvuvukala.

Iqakala noma umlenze ovuvukile kungadala ukuthi ingxenye engezansi yomlenze ibonakale inkulu kunokujwayelekile. Ukuvuvukala kungenza kube nzima ukuhamba. Kungaba buhlungu, lapho isikhumba ngaphezu komlenze wakho sizizwa siqinile futhi seluliwe. Ngenkathi isimo singesona njalo isizathu sokukhathazeka, ukwazi imbangela yaso kungasiza ukukhipha inkinga ebucayi kakhulu.

Izithombe zeqakala nezinyawo ezivuvukele

Yini ebangela iqakala noma umlenze ovuvukele?

Uma ume ingxenye enkulu yosuku, ungahle uhlakulele iqakala noma umlenze ovuvukile. Ukuguga nakho kungenza ukuvuvukala kube lula kakhulu. Ukuhamba indiza ende noma ukugibela imoto kungadala ukuvuvukala kwe-engeli, umlenze, noma unyawo futhi.

Izimo ezithile zezokwelapha nazo zingaholela eqakaleni noma emlenzeni ovuvukele. Lokhu kufaka phakathi:

• ukukhuluphala ngokweqile
• ukungasebenzi kahle kwemithambo yegazi, lapho izinkinga zama-valve emithanjeni zivimbela igazi ukuba lingagobhozi libuyele enhliziyweni
• ukukhulelwa
• isifo samathambo
• amahlule egazi emlenzeni
• ukuhluleka kwenhliziyo
• ukwehluleka kwezinso
• ukutheleleka emlenzeni
• ukwehluleka kwesibindi
• i-lymphedema, noma ukuvuvukala okubangelwa ukuvinjelwa ohlelweni lwe-lymphatic
• ukuhlinzwa kwangaphambilini, njengokuhlinzwa kwe-pelvic, i-hip, idolo, iqakala, noma izinyawo

Ukuthatha imithi ethile kungaholela kulesi sibonakaliso. Lokhu kufaka phakathi:

• imishanguzo, okubandakanya i-phenelzine (Nardil), nortriptyline (Pamelor), ne-amitriptyline
• ama-calcium channel blocker asetshenziselwa ukwelapha umfutho wegazi ophakeme, kufaka phakathi i-nifedipine (Adalat CC, Afeditab CR, Procardia), amlodipine (Norvasc), ne-verapamil (Verelan)
• imishanguzo yamahomoni, njengamaphilisi okulawula ukubeletha, i-estrogen, noma i-testosterone
• ama-steroids

Ukuvuvukala eqakaleni nasemlenzeni kungaba umphumela wokuvuvukala ngenxa yokulimala kanzima noma okungamahlalakhona. Izimo ezingadala lolu hlobo lokuvuvukala zifaka:

• ukuqhuma kweqakala
• i-osteoarthritis
• ukuvuvukala
• umlenze ophukile
• Ukuqhekeka kwethenda le-Achilles
• Izinyembezi ze-ACL

I-Edema

I-Edema uhlobo lokuvuvukala okungenzeka lapho uketshezi oluthe xaxa lungena kulezi zindawo zomzimba wakho:

• imilenze
• izingalo
• izandla
• amaqakala
• izinyawo

I-edema emnene ingabangelwa ukukhulelwa, izimpawu zangaphambi kokuya esikhathini, ukudla usawoti omningi, noma ukuba sesikhundleni esisodwa isikhathi eside. Lolu hlobo lokuvuvukala kwemilenze noma iqakala kungaba yimiphumela eseceleni yemithi ethile, enjenge:

• I-thiazolidinediones (esetshenziselwa ukwelapha isifo sikashukela)
• imishanguzo yomfutho wegazi ophakeme
• ama-steroids
• imithi elwa nokuvuvukala
• i-estrogen

I-Edema ingaba uphawu lwenkinga yezokwelapha ebucayi kakhulu, njenge:

• isifo sezinso noma ukulimala
• ukuhluleka kwenhliziyo
• imithambo ebuthakathaka noma elimele
• uhlelo lwe-lymphatic olungasebenzi kahle

I-edema emnene izovama ukuhamba ngaphandle kokwelashwa. Kodwa-ke, uma unecala elibi kakhulu le-edema, lingelashwa ngemithi.

Kungani ukuvuvukala kwamaqakala nemilenze kwenzeka ngesikhathi sokukhulelwa?

Amaqakala nemilenze evuvukile kuvamile lapho ukhulelwe ngenxa yezinto ezifana nokuthi:

• ukugcinwa koketshezi kwemvelo
• ingcindezi emithanjeni ngenxa yesisindo esengeziwe sesibeletho sakho
• ukushintsha ama-hormone

Ukuvuvukala kuvame ukuhamba ngemuva kokubeletha ingane yakho. Kuze kube yileso sikhathi, zama lawa macebiso ukuvimbela noma ukunciphisa ukuvuvukala.

Ukuvimbela ukuvuvukala ngesikhathi sokukhulelwa

• Gwema ukuma isikhathi eside.
• Hlala uphakamise izinyawo.
• Gcina epholile ngangokunokwenzeka.
• Chitha isikhathi echibini.
• Gcina inqubo ejwayelekile yokuvivinya umzimba njengoba kuvunyelwe udokotela wakho.
• Lala ngohlangothi lwakho lwesobunxele.

Unganciphisi ukungenisa kwakho amanzi uma unesifo sokuvuvukala. Udinga uketshezi oluningi ngesikhathi sokukhulelwa, imvamisa okungenani izinkomishi eziyi-10 ngosuku.

Uma ukuvuvukala kubuhlungu, kufanele ubone udokotela wakho ukuze aqiniseke ukuthi umfutho wegazi lakho uvamile. Udokotela wakho uzophinde afune ukubheka ukuthi unegazi yini futhi akhiphe ezinye izimo ezingaba khona, njenge-preeclampsia.

Kufanele ngilufune nini usizo lwezokwelapha?

Funa ukunakekelwa kwezimo eziphuthumayo uma unezimpawu ezihlobene nenhliziyo. Lokhu kungafaka:

• ubuhlungu besifuba
• inkinga yokuphefumula
• isiyezi
• ukudideka kwengqondo

Kufanele futhi ufune ukwelashwa okuphuthumayo uma ubona okungahambi kahle noma okugwegwile eqakaleni okwakungekho ngaphambili. Uma ukulimala kukuvimbela ekubekeni isisindo emlenzeni wakho, lokhu nakho kuyimbangela yokukhathazeka.

Uma ukhulelwe, funa usizo lwezokwelapha ngokushesha uma unezimpawu ezihambisana ne-preeclampsia noma umfutho wegazi oyingozi. Lokhu kufaka phakathi:

• ikhanda elibuhlungu
• isicanucanu
• ukuhlanza
• isiyezi
• okukhipha umchamo omncane kakhulu

Funa ukunakekelwa kwezokwelapha uma ukwelashwa kwasekhaya kungakusizi ukunciphisa ukuvuvukala noma uma ukukhathazeka kwakho kwanda.

Uphathwa kanjani iqakala noma umlenze ovuvukele?

Ukunakekelwa kwasekhaya

Ukwelapha iqakala noma umlenze ovuvukele ekhaya, khumbula igama elithi RICE:

• Phumula. Hlala eqakaleni noma emlenzeni wakho uze ufike kudokotela noma kuze kuphele ukuvuvukala.
• Iqhwa. Beka iqhwa endaweni evuvukele ngokushesha ngangokunokwenzeka imizuzu eyi-15 kuye kwengama-20. Bese uphinda njalo emahoreni amathathu kuya kwamane.
• Ukucindezela. Songa iqakala lakho noma umlenze kahle, kodwa qiniseka ukuthi awunqamuli ukusakazwa. Amasheya okusekela angaba inketho.
• Ukuphakama. Phakamisa iqakala noma umlenze wakho ngaphezu kwenhliziyo yakho (noma ngaphezu kwenhliziyo yakho ngangokunokwenzeka). Imicamelo emibili imvamisa ikunikeza ukuphakama okulungile. Lokhu kukhuthaza uketshezi ukuba usuke emlenzeni wakho.

Ukwelashwa

Uma ufuna ukwelashwa, udokotela wakho cishe uzonquma ukuthi yini ebangela izimpawu zakho. Ukuhlola kungafaka:

• ukuhlolwa kwegazi
• i-X-ray
• i-electrocardiogram
• Ukuhlolwa kokuchama

Uma ukuvuvukala kubangelwa yisimo sezokwelapha njengokuhluleka kwenhliziyo okucinana, udokotela anganikeza isisu. Le mithi ithinta izinso futhi izikhuthaze ukuthi zikhiphe uketshezi.

Uma isimo sempilo esiqhubekayo esifana ne-rheumatoid arthritis siyimpande yenkinga, ukwelashwa kwakho kungaphenduka kube ukuphatha nokuvikela leso simo.

Ukuvuvukala ngenxa yokulimala kungadinga ukusethwa kabusha kwamathambo, isamente, noma ukuhlinzwa ukulungisa indawo elimele.

Ngokuvuvukala okubuhlungu, udokotela angahle anikeze umuthi wokuqeda izinhlungu noma umuthi wokulwa nokuvuvukala, njenge-ibuprofen (Advil) noma i-naproxen sodium (Aleve).

Ukuvuvukala okuncane kusuka ekukhulelweni noma ukulimala okuncane kuvame ukuziphumela kukodwa ngemuva kokubeletha ingane noma ukuphumula ngokwanele.

Ngemuva kokwelashwa, kufanele uxhumane nodokotela wakho uma:

• ukuvuvukala kwakho kuba kubi kakhulu
• unenkinga yokuphefumula noma ubuhlungu besifuba
• uzizwa unesiyezi noma uqulekile
• ukuvuvukala kwakho akwehli ngokushesha njengoba udokotela ethe kuzokwehla

Yiziphi izinkinga ezingaba khona?

Izinkinga ezivela emlenzeni ovuvukile noma eqakaleni zingafaka:

• ukwanda kokuvuvukala
• ububomvu noma ukufudumala
• ubuhlungu obungazelelwe obabungekho phambilini
• Ubuhlungu besifuba buhlala imizuzu engaphezu kweyodwa kuya kwemithathu
• ukuzizwa uphela amandla noma unesiyezi
• ukudideka

Uma kuvela noma iyiphi yalezi zimo, kufanele uxhumane nodokotela ngokushesha. Bazokwazi ukuhlola, ukukhipha umthetho, noma ukwelapha izimo ezinzima zempilo.

Ngingavimbela kanjani iqakala noma umlenze ovuvukele?

Ukuphathwa kwesimo sezokwelapha

Uma unesimo sezempilo esingaholela ekuvukeleni, thatha imishanguzo yakho futhi uphathe izimpawu zakho ngokucophelela. Abantu abanenkinga yokuhluleka kwenhliziyo noma isifo sezinso kungadingeka ukuthi banciphise inani loketshezi abalithathayo usuku ngalunye.

Vivinya umzimba

Ngenkathi ungeke uvimbele ukulimala ngesikhathi sokuvivinya umzimba, ukufudumeza kuqala kungasiza. Lokhu kufaka phakathi ukuhamba noma ukugijima okulula ngaphambi kokuzibandakanya ekusebenzeni ngokomzimba.

Khetha izicathulo ezisekelayo. Izicathulo ezifanele zingasiza ukulungisa noma yiziphi izinkinga zokuhamba futhi zivimbele ukulimala. Kufanele ukhethe izicathulo ezifana nomsebenzi wakho noma izidingo zakho ezithile. Uma ugijima noma ugijima, fakela uchwepheshe ngesicathulo esifanele.

Amasokisi wokucindezela

Amasokisi wokucindezela afaka ingcindezi emlenzeni wakho ophansi. Kwezinye izimo, lokhu kungasiza ekuvimbeleni nasekunciphiseni ukuvuvukala kwamaqatha nezinyawo okubangelwa izimo ezithile, njenge:

• i-vein thrombosis ejulile
• lymphedema
• imithambo ye-varicose
• ukungasebenzi kahle kwemithambo yegazi

Kufanele uhlole nodokotela wakho ngaphambi kokusebenzisa amasokisi wokucindezela ukuvuvukala kwakho. Lawa masokisi akhethekile kufanele afaneleke kahle wena nezidingo zakho. Futhi, qiniseka ukuthi uzigqoka emini bese uzisusa ngaphambi kokulala.

Ukudla

Ukudla okunesodium ephansi kudambisa ukugcinwa koketshezi. Kuhilela ukugwema ukudla ukudla okusheshayo. Ukudla okuningi okufriziwe kanye nesobho elisemathinini kuvame ukuba ne-sodium eyeqile, ngakho-ke funda amalebula akho okudla ngokucophelela.

Ukuphakama komlenze

Uma ume kakhulu emini, zama ukuphakamisa izinyawo zakho noma ukuzifaka emanzini lapho ufika ekhaya ukusiza ukuvimbela ukuvuvukala.